Visual Basic Nedir
Microsoft vb microsoftun gelistirdiği bir yazılım derleyicisidir.Programlamayla biraz olsun ilgilenenlerin hemen hemen hepsi Qbasic hakkinda birşeyler öğrenmiştir.İşte sizin de gözlemleyebileceğiniz gibi,dil gene aynı dil sadece bir iki ekleme var(tabi ole,ado,activex,dll ve daha sayamıyacağim kadar ileri uygulamalar icin kullandiğimiz komutlari saymazsak)ama programın derlendigi alan tamamen görsel,herşeyi mousenizle yapiyorsunuz.Yani programınıza 1 buton koymak,buton simgesi işaretliyken mousenizle çizmeniz kadar kolaydır.Kısaca özetlersek Visual Basic adından da anlaşılacağı gibi Qbasici temel almış ancak ondan çok daha gelişmiş(benzer) dile sahip ileri uygulamalı bir dildir.
Neden Visual Basic
Yukarıda vb'nin ne olduğunu tanımınladıktan sonra bu yazıda neden vb'yi tercih edelim sorusuna yanıt arıyacağız.Vb bir Microsoft ürünüdür.Bu yüzden burada yazacağınız programların databaseleri windowsla tamamen uyumlu olacaktir çünkü aynı firma tarafından destekleniyor,bunun gibi birçok Microsoft ürününü vb ile etkinleştirme imkanımız var örnegin accessde yaptiğiniz basit öğrenci kayıt programını VB'den açıp onu VB'de daha görsel daha gelişmiş hale getirebilirsiniz.Atlanmaması gereken bir ayrıntı da şu: Vb'de program derlemek birçok dile göre daha kolaydır.Çünkü VB'de görsellik ön plandadır ve dil olarak da kolaydır,demek istediğim; komut ezberlemek için çok uğraşmıyorsunuz,biraz ingilizce biliyorsanız işiniz çok kolay; komutlar genelde ingilizce ya da ingilizce kısaltmaları.Şu var ki bazıları bunu abartır ve der ki: "Bilgisayarı yeni açanlar bile vb'de program yazabilir,vb çocuk işidir.." Evet vb'nin kolay olduğunu ben de söylüyorum ama programlama mantığı hep aynıdır,ekran başında kafa çatlatırsınız.Ben de herzaman diyorum, gene en kolayı VB dir ama iş çok sonraki derslerimde anlatacağım dll,actixex.. gibi uygulamalara geldiğinde herkes biraz zorlanır.Dünya üzerinde 3,5 milyonun üzerinde insan VB kullanmakta,ayrica birçok yazılım şirketi de vb bilen yazılımcılar aramakta.Özetliyecek olursak programlamaya yeni başlamışsanız ve gelişmek istiyorsanız şiddetle VB tavsiye ederim,VB yi iyice kaptiktan sonra size delphi veya Microsoft c++ tavsiye ederim...
girebilir ,girilen dataları silebilirsiniz.
Visual Basic nesneye dayalı (Object-Oriented) bir programlama dilidir. Yani program içinde kullanılan nesneler önceden hazırlanmış bir şekilde programı yazan kullanıcının hizmetine sunulur. Bu nesnelerin en basit örneği command button dediğimiz nesnedir.(Hani Windows’ da bir dosyayı silmek istediğimizde bize sorduğu sorunun altındaki evet ve hayır buttonları var ya işte onlar. ;-). Biz Visual Basic kullanarak kendimize özel nesneler de yapabiliriz. Bu bizim işimize ne zaman yarar? Diyelim ki Visual Basic’ in bize sunmuş olduğu standart nesneler bizim işimizi tam olarak görmüyor. O zaman bizde oturur kendi nesnemizi kendimiz yazarız. Ayrıca işleri sadece bu nesneleri yazmak olan firmalarda mevcut. Bunların tasarlamış olduğu nesneleri de kendi programımızda kullanabiliriz. Bu firmalar yazmış oldukları nesneleri ya belirli bir ücret karşılığında satmakta yada freeware veya shareware olarak internet üzerinden dağıtmaktadırlar. Mesela Download.com adresinde ki ActiveX ‘ler bu türden nesnelerin download edilebildiği bir adres.Ayrıca internetteki arama motorlarında Activex yada ocx yazarak bu tür nesnelere kolay bir şekilde ulaşabilirsiniz.
Visual Basic, olay temelli bir programlama aracıdır. Peki olay temelli (event-driven) ne anlama geliyor? Programınız kullanıcının yapmış olduğu işlemlere göre yanıt veriyor. Mesela bir formun üzerindeki bir button’ a tıklanması bir olaydır ve siz bu olaya ait ve sadece bu olayın meydana gelmesi sırasında çalışacak bir kod yazarsınız ve bu kod sadece o olay meydana geldiğinde çalışır. Genelde bir nesneye ait birden fazla olay tanımlanmıştır. Bu olayları her bir nesneyi incelerken ayrı ayrı anlatmaya çalışacağız.
Şimdi de sıra Visual Basic’in kurulumuna geldi.Biz kodlarımızı Visual Basic ‘in son versiyonu olan Visual Basic 6.0 kullanarak yazacağız. Ama yazacağımız kodlarımızı 5.0 , hatta 4.0 da bile çalışacak şekilde yazacağız. Malum herkeste son versiyon olmayabilir. Visual Basic 6.0 ‘ın kurulacağı bir makinada olması gereken minimun konfigürasyona gelince;
İşletim sistemi: Win 95, Win 98, Win NT 4.0, Win 2000
İşlemci: 80486 veya daha üstü bir microişlemci
Harddisk Alanı: Minimun 50 MB
Ekran kartı: VGA yada daha yüksek çözünürlüğü destekleyen bir ekran kartı
RAM:16 MB RAM
Tabii ki yukarıdaki konfigürasyon Visual Basic ‘in kurulması için gerekli minimum konfigürasyon.(Bir programcı olmaya karar verdiyseniz konfigürasyonunuzu mümkün olduğunca yüksek tutmanız sizin açınızdan iyi olacaktır. Mesela bir PII bilgisayar ve 64 RAM )
Birazda Visual Basic’teki proje ve formlardan bahsedelim. Yeni bir Visual Basic progr¤¤¤¤¤ bir proje olarak başlanır. Varsayılan proje türü standart EXE’ dir. Eğer exe haricinde bir proje üzerinde çalışmak istersek mesela yukarıda bahsettiğimiz bir ocx projesi üzerinde çalışmak istiyorsak bunu yeni proje sayfasından seçebiliriz.Proje penceresiyle birlikte bir form ekrana gelir. Projenin başlangıç adı Project1, formun başlangıç adı ise Form1’dir. Her Visual Basic uygulamasında en az bir form bulunur. Form üzerine denetimler ve grafikler eklenerek uygulama geliştirilir. Her bir form aynı zamanda form tasarımının yapıldığı bir alandır. Formlar uygulamanın kullanıcı arabirimini oluşturur.Yani kullanıcını birebir muhatap olduğu kısım bu formlardır.Visual Basic kontrollerinden istenilen kontroller form üzerine fare ile yerleştirilerek uygulamanın arabirimi oluşturulur. Bu arabirim üzerinde metin kutuları (textbox), komut düğmeleri(command buttons) gibi veri işlem elemanları yer alır. Ardından istenilen olaylara göre kodlar yazılarak programın yazılması sağlanır.
Visual Basic’in araç kutusuna gelince, aşağıda bu araç kutusunda bulunan standart kontrolleri ve ne işe yaradıklarını bulabilirsiniz;
PictureBox Resim kutusu Bitmap, Icon, GIF resimlerin gösterilmesini sağlar. Label Etiket Sadece bilgi vermek yada görüntü olarak form üzerinde durur. Genellikle metin kutularının adlarını göstermek için kullanılır. TextBox Metin Kutusu Veri girişi için kullanılan bir kontroldür. Hemen hemen bütün programlarda kullanıcılardan veri girişi, değiştirme yapması gereken alanlar gerekir. İşte metin kutusu bu amaçla kullanılır.
Frame Çerçeve. Kontrolleri gruplamak için kullanılır. Command Button Komut düğmesi. Bir işlemin başlatılmasını sağlar. Genellikle fare üzerine tıklanarak kullanılır. CheckBox İşaret Kutusu. Bir seçim yapmayı sağlar. OptionBox Seçenek Kutusu. Seçim yapmayı sağlar. ComboBox Açılan Kutu.x ListBox ListBox Liste. Birçok elemanı liste biçiminde göstermek için kullanılır HscrollBar Yatay kaydırma çubuğu. Yatay olarak kullanılan kaydırma çubuğu VscrollBar Dikey kaydırma çubuğu. Dikey olarak kullanılan kaydırma çubuğu Timer Zaman saati. Zamanın takip edilmesini sağlar. DriveListBox Sürücü listesi. Sistemdeki sürücüleri listeler. DirListBox Dizin listesi. Sistemdeki dizinleri (klasörleri) listeler. FileListBox Dosya listesi. Bir dizin içindeki dosyaları listeler. Shape Şekil. Şekil çizmeyi sağlar. Line Çizgi. Çizgi çizmek için kullanılır. Image Resim gösterme. Sadece resimleri göstermek için kullanılır. Data Data. Verileri göstermek için kullanılır. OLE OLE
File Menüsü
New Project Yeni bir projeye başlamayı sağlar. Open Project Daha önce kaydedilmiş bir projeyi açar. Add Project Mevcut projeye yeni projeler ekler. Remove Project Projeyi ve elemanlarını ortadan kaldırır. Save Project Group Projeleri grup kayıt eder. Save Project Group As Projelere yeni ad vererek kaydeder. Save Form1 Aktif durumdaki formu kaydeder. Save Form1 As Aktif durumdaki formu değişik adla kaydeder. Save Selection Seçili kaydet. Save Chance script Transact-SQL deyimlerinin kayıt edilmesini sağlar. Print Form görüntülerinin veya kod sayfalarının yazdırılmasını sağlar. Print Setup Yazıcı ayarları. Make Project1.exe Projenin EXE dosyası haline getirilmesini sağlar. Make Project Group Projeleri bir grup olarak birleştirir. Exit Visual Basic’ten çıkış.
Edit Menüsü
Undo Son yapılan işlemi geri alır. Redo Geri alınan son işlemi tekrarlar. Cut Seçili olanları keserek panoya atar. Copy Seçili olanları kopyala¤¤¤¤¤ panoya atar. Paste Daha önce kesilmiş yada kopyalanmış olanları yapıştırır. Paste Link Daha önce kopyalanmış olanları bağlantılarını oluşturur. Remove Seçilen elemanları siler. Delete Seçilen elemanları siler. Delete table from Database Tabloyu veritabanından siler. Select All Form üzerindeki yada kod penceresindeki bütün elemanlar seçilir. Select All Columns Bütün kolonları seçer. Table Tablo komutlarını gösteren bir alt mönü. Find Kod penceresinde istenilen bilgiyi bulur. Find Next Bir sonrakini bulur. Replace Bulunan bir sözcüğü değiştirmeyi sağlar. Indent Satırı içerden başlatır. Outdent Dışarı alır. Insert File Koda bir dosyadan ekleme sağlar List properties / Methods Yazılan nesnelerin özelliklerinin açılan bir liste olarak ekrana getirilmesini sağlar. List Constants Bir özelliğin alacağı değerleri listeler. Quick Info Bir deyimin kullanım biçimini gösterir. Parameter Info Bir deyimin parametrelerini gösterir.
View Menüsü
Code Kod penceresini görüntüler. Object Formu görüntüler. Definition Kod. Last Position Bir önceki konuma gidilmesini sağlar. Object Browser Mevcut proje yada Visual Basic nesnelerinin seçilmesini sağlayan görsel yardımcı. Immediate Window Programın kesilmesi yada hata bulunduğunda (Debug durumunda) istenilen değişkenlerin değerlerinin izlenebildiği pencere. Locals Window Yine debug durumunda yerel değişkenlerin değerlerinin izlenmesini sağlar Watch Window Bir ifadenin durumunun izlenmesini sağlar. Call Stacks Çağırılmış ama tamamlanmamış procedure’leri gösterir. Project Explorer Proje içinde yer alan elemanlar görüntülenir. Properties Window Özellikler penceresi görüntülenir. Form Layout Window Formun ekrandaki görüntüsünü gösterir. Property Pages Özellikler tablosunu gösterir. Table Veritabanı, query gibi ortamlarda seçilen penceresinin açılıp kapanmasını sağlar. Zoom Büyütme Show Panes Bölümleri göster. Toolbox Araç kutusunun görüntülenmesi / görüntülenmemesi sağlanır. Data View Window Veri Bakış Penceresi Color Palette Form üzerinde renklendirme yapmak için kullanılan renk paleti ekrana gelir. Toolbars Araç çubuklarının görüntülenmesi için kullanılır. Visual Component Manager Görsel Bileşen Yönetimi
Project Menüsü
Add Form Projeye yeni bir form ekler. Add MDI Form Projeye yeni bir MDI form ekler. Add Module Projeye yeni bir modül ekler. Add Class Module Projeye yeni bir modul ekler. Add User Control Projeye yeni bir kullanıcı kontrolü ekler. Add Property Page Projeye yeni bir user document ekler. Add User Document Projeye yeni bir property ekler. Add ActiveX Desingner Projeye yeni bir ActiveX Designer ekler. Add File Projeye dosya ekler. Remove